1939

◄ | 19. Joerhonnert | 20. Joerhonnert | 21. Joerhonnert  
◄◄ | ◄ | 1935 | 1936 | 1937 | 1938 | 1939 | 1940 | 1941 | 1942 | 1943 | ► | ►►

Dës Säit befaasst sech mam Joer 1939.

Mam däitschen Ugrëff op d'Westerplatte zu Danzig fänkt den Zweete Weltkrich un.

De Joachim von Ribbentrop an de Josef Stalin ënnerschreiwen den Däitsch-Sowjeteschen Netugrëffspakt.

Polnesch Zaldoten, déi vun der Rouder Arméi gefaangegeholl goufen.

Evenementer

Europa

• 01. Januar: Am Däitsche Räich musse Judde sech duerch en Zousaz un hiren hiren Numm als sollech erkenntlech maachen.
• 31. Januar: Am Däitsche Räich verléiere jiddesch Apdikter, Zänndokteren a Veterinäre hir Approbatiounen.
• 31. Januar: An enger Ried virum Reichstag kënnegt den Hitler am Fall vun engem neie Weltkrich d'"Vernichtung vun der jiddescher Rass an Europa" un.
• 22. Februar: Am Däitsche Räich verléieren d'Judden d'Recht en Auto ze fueren oder ze besëtzen.
• 02. Mäerz: De Kardinol Eugenio Pacelli gëtt, als Pius XII., Poopst.
• 14. Mäerz: D'slowakescht Parlament rifft d'Onofhängegkeet aus.
• 15. Mäerz: Däitsch Truppe marschéieren a Béimen a Mieren (vun hinne "Rest-Tschechei" genannt) an, den Hitler paradéiert zu Prag.
• 15. Mäerz: Ungarn fänkt un d'Karpato-Ukrain z'annektéieren.
• 16. Mäerz: Däitschland mécht aus dem besate Béimen a Mieren d'Protektorat Böhmen und Mähren.
• 22. Mäerz: Litauen muss d'Memelland dem Däitsche Räich iwwerloossen.
• 24. Mäerz: Groussbritannien a Frankräich wëlle sech géigesäiteg ënnerstëtzen am Fall wou si vun Däitschland ugegraff ginn.
• 28. Mäerz: Dem Generol Franco seng Truppen eruewere Madrid.
• 31. Mäerz: Der brittesche Premierminister Neville Chamberlain verkënnegt eng brittesch-franséische Garantie fir Polen.
• 01. Abrëll: Enn vum Spuenesche Biergerkrich.
• 05. Abrëll: Den Albert Lebrun gëtt vun der Assemblée nationale zum franséische Staatspresident erëmgewielt.
• 07. Abrëll: Italien annektéiert d'Kinnekräich Albanien.
• 30. Abrëll: Am Däitsche Räich kënne Judden hire Bail gekënnegt kréien, se mussen dann a sougenannte „Judenhäuser“ wunne goen.
• 22. Mee: Italien an Däitschland schléissen ee Frëndschafts- a Bündnispakt
• 23. August: De Stalin an den Hitler ënnerschreiwen den Däitsch-Sowjeteschen Netugrëffspakt
• 01. September: Ufank vum Zweete Weltkrich, däitsch Truppe marschéieren a Polen an.
• 01. September: Am Däitsche Räich ass et strofbar, auslännesche Radiossendungen ze lauschteren, d'Doudesstrof dréit deem, deen dës Noriichte verbreet.
• 02. September: Frankräich a Groussbritannse stellen Däitschland en Ultimatum, sech nees aus Polen zeréckzezéien.
• 03. September: Krichserklärung vu Frankräich a Groussbritannien un dat Däitscht Räich.
• 14. September: A Frankräich dekretéiert d'Regierung, datt all Männer tëscht 18 a 55 Joer, déi d'Nationalitéit vun enger "feindlecher Natioun" hunn, a Sammellager internéiert solle ginn.
• 17. September: Sowjetesch Truppen marschéieren an den ëstlechen Deel vu Polen an. D'Sowjetunioun an Däitschland deele sech Polen op.
• 19. September: Bei der Schluecht bei der Bzura ginn 170.000 polnesch Zaldote gefaange geholl.
• 06. Oktober: Polen kapituléiert.
• 26. Oktober: De Weste vum eruewerte Pole gëtt vum Däitsche Räich annektéiert, de Rescht als "Generalgouvernement" besat.
• 30. November: Russesch Fliger bombardéieren déi finnesch Haaptstad Helsinki, de Finnesch-Sowjetesche Wanterkrich huet ugefaangen.

Lëtzebuerg

• 05. Januar: De Prënz Jean gëtt groussjäreg an domat Grand-Duc Héritier.
• 19. Abrëll: Optakt vun de Feierlechkeeten, déi Méint duerno, fir "honnert Joer Onofhängegkeet".
• 30. August: Aféierung vun enger Carte d'identité.
• 21. September: Radio Lëtzebuerg hält op mat senden.

Afrika

• 07. Abrëll: Italieenesch Truppe marschéieren an Ethiopien an.

Amerika

USA

• 05. September: D'USA a Japan erklären hir Neutralitéit am europäesche Krich.
• 10. September: Kanada erkläert Däitschland de Krich.

Südamerika

• 28. Januar: Bei engem Äerdbiewen am Chile kommen eng 28.000 Leit ëm d'Liewen.
• 08. Dezember: Am Peru kënnt den Diktator Manuel Prado Ugarteche un d'Muecht.

Asien

• 14. Juni: Siam gëtt an Thailand ëmbenannt (Prathet Thai = „Land vun deene Fräien“).

Arabesch Welt

• 09. Februar: Op der Palestina-Konferenz zu London plädéieren d'Araber dofir datt keng Judden méi a Palestina sollen awanderen, an datt Palestina soll een Araber-Staat ginn.

Konscht a Kultur

Kino

• 17. August: De Film The Wizard of Oz mam Judy Garland gëtt fir d'éischt opgefouert.
• 15. Dezember: De Film Gone with the Wind mam Clark Gable a Vivien Leigh huet Première an den USA
• Les fabuleuses années 20 vum Raoul Walsh.

Wëssenschaft an Technik

• 28. Juni: Déi amerikanesch Fluchgesellschaft PanAm mécht deen éischte Passagéierfluch USA-Europa.

Sport

• 21. Januar: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert zu Saint-Ouen 2:4 géint Frankräich. D'Goler fir d'Lëtzebuerger hunn de Léon Mart an de Gusty Kemp geschoss.
• 29. Januar: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp gewënnt zu Diddeleng 5:3 géint Belsch. D'Goler fir d'Lëtzebuerger hunn den Oscar Stamet, Camille Libar (3) a Gusty Kemp geschoss.
• 26. Mäerz: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp gewënnt zu Déifferdeng 2:1 géint Däitschland. Déi zwéi Goler fir d'Lëtzebuerger huet de Léon Mart geschoss.
• 30. Abrëll: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert zu Arel 0:3 géint Belsch.
• 14. Mee: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert zu Luzern 1:9 géint Schwäiz. De Gol fir d'Lëtzebuerger huet den Emile Everard geschoss.
• 30. Juli: De Belsch Sylvère Maes gewënnt den Tour de France.

Gebuer

• 01. Januar: Michèle Mercier, franséisch Schauspillerin.
• 01. Januar: Ramon Humbert, lëtzebuergesche Liichtathlet.
• 02. Januar: Michel Raus, lëtzebuergesche Journalist a Schrëftsteller.
• 04. Januar: Wenjamin Wassiljewitsch Soldatenko, sowjetesche Marcheur.
• 09. Januar: Susannah York, brittesch Schauspillerin an Auteur.
• 10. Januar: Scott McKenzie, US-amerikanesche Museker.
• 27. Januar: Ann Comfort, brittesch Schauspillerin.
• 31. Januar: Lydie Schmit, lëtzebuergesch Politikerin.
• 01. Februar: Claude François, franséische Sänger.
• 03. Februar: Michael Cimino, US-amerikanesche Filmregisseur.
• 12. Februar: Ray Manzarek, US-amerikanesche Museker.
• 13. Februar: Raymond Bley, lëtzebuergesche Vëlossportler.
• 16. Februar: Claudine Coster, franséisch Schauspillerin.
• 17. Februar: Mary Ann Mobley, US-amerikanesch Filmschauspillerin.
• 24. Februar: Marisa Mell, éisträichesch Schauspillerin.
• 25. Februar: Ray Philippe, lëtzebuergesche Boxer.
• 27. Februar: Kenzō Takada, japanesche Moudendesigner.
• 01. Mäerz: Roberto Bisacco, italieenesche Schauspiller.
• 03. Mäerz: Ariane Mnouchkine, franséisch Theater- a Filmregisseurin, Theaterdirektesch an Auteure.
• 07. Mäerz: Danyel Gérard, franséische Schlagersänger a Komponist.
• 09. Mäerz: Jean-Pierre Chevènement, franséische Politiker.
• 09. Mäerz: Jochen Pützenbacher, däitsche Radiosspeaker.
• 10. Mäerz: Charles-Marie Ternes, docteur en philosophie et lettres, Professer am Lycée Robert-Schuman.
• 13. Mäerz: Neil Sedaka, US-amerikanesche Sänger a Songschreiwer.
• 14. Mäerz: Bertrand Blier, Filmregisseur.
• 14. Mäerz: Yves Boisset, Filmregisseur.
• 18. Mäerz: Piers Haggard, englesche Filmregisseur.
• 18. Mäerz: Peter Kraus, däitsche Schauspiller a Sänger.
• 22. Mäerz: Romain Schintgen, lëtzebuergesche Jurist.
• 23. Mäerz: Claude Schintgen, lëtzebuergesche Ringer.
• 29. Mäerz: Nicole Castan, franséisch Molerin.
• 29. Mäerz: Terence Hill, italieenesche Schauspiller.
• 31. Mäerz: Volker Schlöndorff, däitsche Filmregisseur a Produzent.
• 02. Abrëll: Marvin Gaye, US-amerikanesche Soul- a R&B-Sänger.
• 04. Abrëll: Hugh Masekela, südafrikaneschen Jazzmuseker.
• 07. Abrëll: Francis Ford Coppola, Filmregisseur.
• 08. Abrëll: François Kohl, lëtzebuergesche Foussballspiller.
• 09. Abrëll: Gernot Roll, däitsche Kameramann a Filmregisseur.
• 11. Abrëll: Fred Sunnen, lëtzebuergesche Politiker.
• 13. Abrëll: Seamus Heaney, iresche Schrëftsteller.
• 13. Abrëll: Erny Schweitzer, lëtzebuergesche Schwëmmer.
• 16. Abrëll: Dusty Springfield, brittesch Soulsängerin.
• 17. Abrëll: Pit Nicolas, lëtzebuergesche Sculpteur.
• 17. Abrëll: Karin Székessy, däitsch Fotografin.
• 19. Abrëll: Marc Simenon, franséische Filmregisseur.
• 20. Abrëll: Angela Boeres-Vettor, franséisch Schrëftstellerin.
• 20. Abrëll: Gro Harlem Brundtland, norwegesch Politikerin.
• 20. Abrëll: Camille Dimmer, fréiere lëtzebuergesche Foussballspiller a Politiker.
• 22. Abrëll: Jul Christophory, lëtzebuergeschen Auteur.
• 27. Abrëll: João Bernardo Vieira, Politiker aus Guinea-Bissau.
• 03. Mee: Marcel Sauber, lëtzebuergesche Politiker.
• 03. Mee: Helmut Thoma, éisträichesche Manager.
• 04. Mee: Amos Oz, israeelesche Schrëftsteller.
• 07. Mee: Sidney Altman, kanadesch-US-amerikanesche Molekularbiolog.
• 07. Mee: Ruud Lubbers, hollännesche Politiker, Héije Flüchtlingskommissär vun de Vereenten Natiounen.
• 09. Mee: Pierre Desproges, franséische Humorist an Auteur.
• 10. Mee: Robert Darnton, US-amerikaneschen Historiker.
• 10. Mee: Franco Pacini, italieeneschen Astronom an Astrophysiker.
• 13. Mee: Harvey Keitel, US-amerikanesche Schauspiller.
• 14. Mee: Veruschka von Lehndorff, däitscht Fotomodel, Schauspillerin.
• 16. Mee: Abbes Hever, lëtzebuergesche Graphiker.
• 18. Mee: Hark Bohm, Filmregisseur.
• 18. Mee: Giovanni Falcone, italieenesche Jurist, Mafia-Jeeër.
• 19. Mee: James Fox, englesche Schauspiller.
• 22. Mee: Roger Thull, lëtzebuergesche Vëlossportler.
• 25. Mee: Ferdinand Bracke, belsche Vëlossportler.
• 25. Mee: Dixie Carter, US-amerikanesch Schauspillerin.
• 25. Mee: Ian McKellen, brittesche Schauspiller.
• 30. Mee: Michael J. Pollard, US-amerikanesche Schauspiller.
• 30. Mee: Marisa Solinas, italieenesch Schauspillerin a Sängerin.
• 31. Mee: Terry Waite, britteschen Humanist a Buchauteur.
• 04. Juni: Marcel Balthasar, lëtzebuergesche Bouschéisser.
• 07. Juni: Roger Michel Erasmy, lëtzebuergeschen Auteur.
• 09. Juni: Andrzej Szeptycki, polneschen Taxonomist.
• 10. Juni: Alexandra Stewart, kanadesch Schauspillerin.
• 13. Juni: Siegfried Fischbacher, däitsch-US-amerikaneschen Zauberkënschtler.
• 17. Juni: Krzysztof Zanussi, polnesche Filmproduzent a Regisseur
• 19. Juni: Rosalba Neri, italieenesch Schauspillerin.
• 19. Juni: Al Wilson, US-amerikanesche Soulmuseker.
• 24. Juni: Michael Gothard, brittesche Schauspiller.
• 01. Juli: Karen Black, US-amerikanesch Schauspillerin a Sängerin.
• 01. Juli: Augusto Caminito, italieeneschen Dréibuchauteur a Filmregisseur.
• 03. Juli: Brigitte Fassbaender, däitsch Sängerin, Regisseurin an Intedantin.
• 03. Juli: László Kovács, ungaresche Politiker.
• 03. Juli: François Terrasson, franséischen Auteur an Naturalist.
• 14. Juli: Peter Goldreich, US-amerikaneschen Astronom an Astrophysiker.
• 14. Juli: Karel Gott, tschechesche Schlagersänger.
• 15. Juli: Seyyed Alī Chāmene'ī, politeschen a reliéise Leader am Iran.
• 15. Juli: Aníbal Cavaco Silva, portugisesche Politiker (Premierminister, President).
• 16. Juli: Ruth Perry, liberianesch Politikerin.
• 16. Juli: Nicolas Ribowski, franséische Filmregisseur.
• 17. Juli: Spencer Davis, brittesche Museker.
• 17. Juli: Milva, italieenesch Sängerin a Schauspillerin.
• 19. Juli: Maurice Thoss, lëtzebuergesche Politiker.
• 22. Juli: Gila Almagor, israeelesch Schauspillerin.
• 26. Juli: Ray Cillien, lëtzebuergesche Boxer.
• 26. Juli: John Howard, australesche Politiker.
• 26. Juli: Dieter Wagner, Moler, Graphiker a Galerist.
• 30. Juli: Peter Bogdanovich, US-amerikanesche Regisseur.
• 02. August: Wes Craven, US-amerikanesche Regisseur an Dréibuchauteur.
• 04. August: Frank Vincent, US-amerikanesche Schauspiller.
• 08. August: Ronald Biggs, Member vun enger brittescher Raiberband.
• 09. August: Romano Prodi, italieenesche Politiker (Ministerpresident) a President vun der Europäescher Kommissioun.
• 13. August: Erika Berger, däitsch Moderatorin a Sexberoderin.
• 25. August: John Badham, Filmregisseur.
• 27. August: Yolande Kieffer, lëtzebuergesch Journalistin.
• 29. August: Mario Castegnaro, lëtzebuergesche Gewerkschaftler a Politiker.
• 29. August: Joel Schumacher, US-amerikanesche Filmregisseur an Dréibuchauteur.
• 01. September: Marcel Kreuter, lëtzebuergeschen Handballspiller an -trainer
• 02. September: Jack Lang, franséische Politiker.
• 03. September: Vivi Bach, dänesch Sängerin, Schauspillerin, Tëleespresentatrice a Schrëftstellerin.
• 03. September: Jean Link, lëtzebuergesche Geschäftsmann a Fechter.
• 03. September: Carlo Losch, lëtzebuergesche Professer, Moler a Schrëftsteller.
• 03. September: Bernhard vom Brocke, däitschen Historiker.
• 05. September: George Lazenby, brittesche Schauspiller.
• 05. September: Hubert Striebig, franséischen Autoscoureur.
• 11. September: René Andring, lëtzebuergesche Vëlossportler.
• 13. September: Richard Kiel, US-amerikanesche Schauspiller.
• 18. September: Jorge Sampaio, portugisesche Schrëftsteller a Staatspresident.
• 19. September: Nicolas Libar, lëtzebuergesche Foussballspiller.
• 30. September: Jean-Marie Lehn, franséische Cheemiker.
• 04. Oktober: Jean-François Laguionie, franséische Schrëftsteller an Trickfilm-Regisseur.
• 05. Oktober: Marie Laforêt franco-schwäizeresch Schauspillerin a Sängerin.
• 09. Oktober: Alphonse Lutgen, lëtzebuergesche Fotograf.
• 22. Oktober: Fernand Barnich, lëtzebuergeschen Auteur.
• 23. Oktober: Jacques Steiwer, lëtzebuergesche Professer.
• 24. Oktober: F. Murray Abraham, US-amerikanesche Schauspiller.
• 26. Oktober: Robert Schiel, lëtzebuergesche Fechter.
• 26. Oktober: Ginette Rossini, lëtzebuergesch Fechterin.
• 27. Oktober: John Cleese, englesche Komiker, Schauspiller an Dréibuchauteur.
• 28. Oktober: René Kauffmann, lëtzebuergesche Foussballspiller.
• 01. November: Bernard Kouchner, franséischen Dokter, Politiker, Grënner vun Hëllefsorganisatiounen.
• 02. November: Richard Serra, US-amerikanesche Sculpteur.
• 09. November: Marco Bellocchio, italieenesche Filmregisseur.
• 15. November: Yaphet Kotto, US-amerikanesche Schauspiller.
• 18. November: Amanda Lear, Sängerin, Molerin, Moderatorin, Auteure a Schauspillerin.
• 19. November: Emil Constantinescu, Politiker, Staatspresident vu Rumänien.
• 21. November: Jeannot Szwarc, franséische Filmregisseur.
• 26. November: Mark Margolis, US-amerikanesche Schauspiller.
• 26. November: Tina Turner, US-amerikanesch Sängerin a Schauspillerin.
• 27. November: Laurent-Désiré Kabila, President vun der Demokratescher Republik Kongo.
• 02. Dezember: Edouard Didier, lëtzebuergesche Fechter.
• 11. Dezember: Thomas McGuane, US-amerikanesche Schrëftsteller, Dréibuchauteur a Filmregisseur.
• 14. Dezember: Micky Erpelding, lëtzebuergesch Speakerin, Schauspillerin a Politikerin.
• 14. Dezember: Alessandra Panaro, italieenesch Schauspillerin.
• 15. Dezember: Yvonne Monlaur, franséisch Filmschauspillerin.
• 15. Dezember: Jean-Baptiste Tati-Loutard, kongoleesesche Schrëftsteller.
• 16. Dezember: Raymond Ruffini, lëtzebuergesche Foussballspiller.
• 17. Dezember: Johny Hilbert, lëtzebuergesche Foussballspiller.
• 21. Dezember: Giuseppe Forti, italieeneschen Astronom.
• 24. Dezember: Jean-Pierre Kraemer, lëtzebuergesche Schrëftsteller.
• 26. Dezember: Lutz Niethammer, däitschen Historiker.
• Georges Wagner, lëtzebuergesche Museksdirigent.

Gestuerwen

• 000Fritz Wagner, däitsche Moler.
• 10. Januar: Paul Koch, lëtzebuergeschen Déierendokter a Politiker.
• 15. Januar: Paul Séjourné, franséischen Ingenieur.
• 28. Januar: William Butler Yeats, iresche Schrëftsteller an Nobelpräisdréier.
• 04. Februar: Edward Sapir, US-amerikaneschen Anthropolog a Linguist.
• 10. Februar: Poopst Pius XI.
• 22. Februar: Antonio Machado, spueneschen Dichter.
• 02. Mäerz: Howard Carter, engleschen Archeolog.
• 11. Mäerz: Henri Simon, Wallounesche Schrëftsteller
• 21. Mäerz: Evald Aav, estesche Sänger, Komponist a Chouerdirigent.
• 20. Abrëll: Paul Schroell, den Editeur vun de Cahiers luxembourgeois a Grënner vum Escher Tageblatt.
• 24. Abrëll: Louis Trousselier, franséischen Tour de France Gewënner.
• 14. Mee: Paul Funck, lëtzebuergeschen Architekt.
• 25. Mee: Frank Dyson, engleschen Astronom.
• 26. Juni: Ford Madox Ford, brittesche Schrëftsteller.
• 14. Juli: Alfons Maria Mucha, tschechesche Graphiker, Illustrateur a Moler.
• 23. September: Sigmund Freud, éisträicheschen Neurolog.
• 29. September: Paul Medinger, lëtzebuergeschen Historiker.
• 08. Oktober: Victor Dondelinger, lëtzebuergeschen Ingenieur.
• 12. Oktober: Melchior Bourg-Gemen, lëtzebuergesche Rousenziichter.
• 25. Oktober: Anton Eiselsberg, éisträichesche Chirurg.
• 24. Dezember: Eugène Reichling, lëtzebuergesche Politiker.

Um Spaweck

Commons: 1939 – Biller, Videoen oder Audiodateien