Wikipedia:Sonnerzeechen

Ët gëtt verschidde Méiglechkeeten, Sonnerzeechen anzesetzen:

Direkt mat der Tastatur (kuckt och Deadkey)
Kopéieren an Asetzen aus der Zeechentabell bzw. aus follgenden Tabellen
Hëllef vum Betribssystem

Kuckt och:

Zortéierung no Funktioun

Allgemeng Sonnerzeechen

Hei si verschidde Sonnerzeechen, déi ee bei der Aarbecht op der Wikipedia brauche kann:

Zeechen	Numm
	geschützt Eidelzeechen (engl: non-breaking space), verhënnert en Zeilenëmbroch
[	Eckeg Klamer lénks
]	Eckeg Klamer riets
*	Stärchen
&	kaufmännescht an
¢	Cent-Zeechen
£	Pond
¤	Wärung
¥	Yen
€	Euro, Eurozeechen
§	Paragraph, Paragraphenzeechen
¨	Ëmlaut / Treema-Accent¹
©	Copyright-Zeechen
∞	Onendlech
ª	Feminint Ordinalzeechen (a romanesche Sproochen)
¬	Net-Zeechen
®	Registered-Trademark-Zeechen
¯	Macron
°	Grad, Gradzeechen
±	plus/minus
´	Akut²
µ	Mikro / griichesche Bustaw My
¶	Absatzzeechen
…	Ausloossungspunkter
·	Punkt a mëttlerer Héicht (Komma am Georgeschen)
¸	Cedille
º	Maskulint Ordinalzeechen (a romanesche Sproochen)
÷	engl. Divisiounszeechen
†	gestuerwen (den normale Stär „*“ fir gebuer)
♂	männlech (Alternativ: "[[Image:Blue male symbol.svg\|16px]]" ⇒ )
♀	weiblech (Alternativ: "[[Image:Pink Venus symbol.svg\|16px]]" ⇒ )
ß	Schaarfen s (Ligatur aus dem laangen s an dem z an däitscher Schreifweis).
⁰¹²³⁴⁵⁶⁷⁸⁹	héichgestallten Zuelen 0–9
₀₁₂₃₄₅₆₇₈₉	déifgestallten Zuelen 0–9
½	en Hallwen
¼	e Véirel
¾	dräi Véirel

Umierkungen:
¹: Gëtt nëmme seele benotzt an dann och meeschtens mam duebelen Uféierungszeeche verwiesselt.
²: Gëtt dacks mam ähnlechen Ausloossungszeeche „’“ (bzw. „'“) verwiesselt.

Sazzeechen

Zeechen	Numm
„	lénkst Uféierungszeechen (Däitschland, Éisträich)
“	rietst Uféierungszeechen (Däitschland, Éisträich), lénkst Uféierungszeechen (englesch)
”	rietst Uféierungszeechen (englesch)
‚	einfacht lénkst Uféierungszeechen (Däitschland, Éisträich)
‘	einfacht rietst Uféierungszeechen (Däitschland, Éisträich), einfacht lénkst Uféierungszeechen (englesch)
’	Ausloossungszeechen = Apostroph (däitsch), einfacht rietst Uféierungszeechen (englesch)
«	lénkst Uféierungszeechen (Frankräich, Schwäiz), Guillemets déi no lénks weisen¹
»	rietst Uféierungszeechen (Frankräich, Schwäiz), Guillemets déi no riets weisen¹
‹	einfacht lénkst Uféierungszeechen (Schwäiz); einfach Guillemets déi no lénks weisen¹
›	einfacht rietst Uféierungszeechen (Schwäiz); einfach Guillemets déi no riets weisen¹
¡	ëmgedréint Ausrufungszeechen
¿	ëmgedréint Fragezeechen
-	Bindestrich (Divis)
−	Minus
–	Gedankestrich²
	Eidelzeechen ouni Ëmbroch

¹) Benotzung besonnesch an Däitschland, Éisträich, Schwäiz a Frankräich ënnerschiddlech, kuckt Webtypographie
²) Bei Benotzung an der Bedeitung „bis“ steet de Gedankestrick ouni Ofstand (Streckestrich): Berlin–Mainz, 10–11h. Bei Benotzung an der Bedeitung „géint“ steet de Gedankestrich mat Tëscheraum: Union Berlin – Mainz 05.

Kuckt och: Webtypographie

Accenten

Grouss	Numm	Kleng	Numm
À	A mat Gravis	à	a mat Gravis
Á	A mat Akut	á	a mat Akut
Â	A mat Zirkumflex	â	a mat Zirkumflex
Ã	A mat Tild	ã	a mat Tild
Ä	A mat Ëmlaut	ä	a mat Ëmlaut
Å	A mat Rank	å	a mat Rank
Æ	AE-Ligatur	æ	ae-Ligatur
Ā	A mat Macron	ā	a mat Macron
Ç	C mat Cédille	ç	c mat Cédille
È	E mat Gravis	è	e mat Gravis
É	E mat Akut	é	e mat Akut
Ê	E mat Zirkumflex	ê	e mat Zirkumflex
Ë	E mat Treema	ë	e mat Treema
Ē	E mat Macron	ē	e mat Macron
Ì	I mat Gravis	ì	i mat Gravis
Í	I mat Akut	í	i mat Akut
Î	I mat Zirkumflex	î	i mat Zirkumflex
Ï	I mat Treema	ï	i mat Treema
Ī	I mat Macron	ī	i mat Macron
Ñ	N mat Tild	ñ	n mat Tild
Ò	O mat Gravis	ò	o mat Gravis
Ó	O mat Akut	ó	o mat Akut
Ô	O mat Zirkumflex	ô	o mat Zirkumflex
Õ	O mat Tild	õ	o mat Tild
Ö	O mat Ëmlaut	ö	o mat Ëmlaut
Ø	O mat Schiifstréch	ø	o mat Schiifstréch
Ō	O mat Macron	ō	o mat Macron
Œ	OE-Ligatur	œ	oe-Ligatur
Ù	U mat Gravis	ù	u mat Gravis
Ú	U mit Akut	ú	u mit Akut
Û	U mat Zirkumflex	û	u mat Zirkumflex
Ũ	U mat Tild	ũ	u mat Tild
Ü	U mat Umlaut	ü	u mat Umlaut
Ū	U mat Macron	ū	u mat Macron
Ÿ	Y mat Diärese	ÿ	y mat Diärese

Mathematesche Zeechen

Fir kuerz mathematesch Formelen an engem Text stinn déi follgend Sonnerzeechen zur Verfügung. Variabele solle schiif geschriwwe ginn, also x ∈ A. Ofleedunge sollen net mat dem Akutaccent, mä follgendermoosse geschriwwe ginn:

Resultat	Wat Dir schreift
f′	`''f′''` Falls en Eidelzeechen duerno kënnt, ass och `''f' ''` méiglech.
$f'$ bzw. $f'\$	mat Hëllef vun Hëllef:TeX: `<math>f'</math>`

Potenze kann ee mam <sup></sup>-Tag maachen, also ''a''<sup>4</sup> fir a⁴.

Komplizéiert mathematesch Formele sollten am TeX geschriwwe ginn. Kuckt dofir Hëllef:TeX.

Zeechen	Wat Dir schreift
∫ ∑ ∏ √ − ± ∞	`∫ ∑ ∏ √ − ± ∞`
≈ ∝ ≡ ≠ ≤ ≥	`≈ &prop; &equiv; ≠ ≤ ≥`
⋅ × · ÷ ⁄ ∂ ′ ″	`⋅ × · ÷ &frasl; ∂ ′ ″`
∇ ‰ ° ∴ ℵ ø	`∇ &permil; ° &there4; &alefsym; ø`
∈ ∉ ∩ ∪ ⊂ ⊃ ⊆ ⊇	`∈ ∉ ∩ ∪ ⊂ ⊃ &sube; &supe;`
¬ ∧ ∨ ∃ ∀	`¬ &and; &or; ∃ ∀`
⇒ ⇔ ⇐ → ↔ ←	`⇒ ⇔ ⇐ → ↔ ←`
⇑ ⇓ ↑ ↓	`&uArr; &dArr; ↑ ↓`
α β γ δ ε ζ	`α β γ δ ε ζ`
η θ ι κ λ μ ν	`η θ ι κ λ μ ν`
ξ ο π ρ σ ς	`ξ ο π ρ σ &sigmaf;`
τ υ φ χ ψ ω	`τ υ φ χ ψ ω`
Γ Δ Θ Λ Ξ Π	`Γ Δ Θ Λ Ξ Π`
Σ Φ Ψ Ω	`Σ Φ Ψ Ω`

Unicode huet follgend Zeeche fir héich- an déifgestallten Zifferen a Symboler. Wëll dat awer bei verschiddene Browseren zu Problemer féiert, sollen si nëmmen an Ausnahmefäll benotzt ginn. Ausnahm: Déi héichgestallten Zifferen 1, 2 an 3 (¹ ² ³), zum Beispill zur Duerstellung vun Eenheete wéi m².

Héichstellung
⁰ ⁱ ¹ ² ³ ⁴ ⁵ ⁶ ⁷ ⁸ ⁹ ⁺ ⁻ ⁼ ⁽ ⁾ ⁿ	⁰ ⁱ ¹ ² ³ ⁴ ⁵ ⁶ ⁷ ⁸ ⁹ ⁺ ⁻ ⁼ ⁽ ⁾ ⁿ
Déifstellung
₀ ₁ ₂ ₃ ₄ ₅ ₆ ₇ ₈ ₉ ₊ ₋ ₌ ₍ ₎	₀ ₁ ₂ ₃ ₄ ₅ ₆ ₇ ₈ ₉ ₊ ₋ ₌ ₍ ₎

Sonnerzeechen a Friemsproochen

Bei internationalen Artikelen ass et op der lëtzebuergescher Wikipedia erwënscht, de jeeweilege Begrëff a senger Originalschreifweis ze benotzen, ausser et ass eng netlaténgesch Schrëft. Allerdéngs soll an dësem zweete Fall dann den Numm an Originalschrëft a Klameren am Artikel stoen. D'Benotzung vu Sonnerzeechen am Artikelnumm reegelen d'Wikipedia:Nummkonventiounen.

Egyptesch Hieroglyphen

Kuckt Hieroglyphen.

Esperanto

Ĉ	C mat Zirkumflex	ĉ	c mat Zirkumflex
Ĝ	G mat Zirkumflex	ĝ	g mat Zirkumflex
Ĥ	H mat Zirkumflex	ĥ	h mat Zirkumflex
Ĵ	J mat Zirkumflex	ĵ	j mat Zirkumflex
Ŝ	S mat Zirkumflex	ŝ	s mat Zirkumflex
Ŭ	U mat Breve	ŭ	u mat Breve

Estnesch

Ä	A mat Ëmlaut	ä	a mat Ëmlaut
Ö	O mat Ëmlaut	ö	o mat Ëmlaut
Õ	O mat Tild	õ	o mat Tild
Š	S mat Hatschek	š	s mat Hatschek
Ü	U mat Ëmlaut	ü	u mat Ëmlaut
Ž	Z mat Hatschek	ž	z mat Hatschek

Bemierkung: Š,š an Ž,ž nëmmen a Wierder, déi aus anere Sprooche kommen.

Griichesch

Α	α	Alpha
Ά	ά	betounten Alpha
Β	β	Beta
Γ	γ	Gamma
Δ	δ	Delta
Ε	ε	Epsilon
Έ	έ	betounten Epsilon
Ζ	ζ	Zeta
Η	η	Eta
Ή	ή	betounten Eta
Θ	θ	Theta $\vartheta$
Ι	ι	Iota
Ί	ί	betounte Iota
Ϊ	ϊ	Iota mat Treema
	ΐ	betounte Iota mat Treema
Κ	κ	Kappa
Λ	λ	Lambda
Μ	μ	My
Ν	ν	Ny
Ξ	ξ	Xi
Ο (net däitschen `O`!)	ο (net däitschen `o`!)	Omikron
Ό	ό	betounten Omikron
Π	π	Pi
Ρ	ρ	Rho
Σ	σ	Sigma
	ς	Schlusssigma
Τ	τ	Tau
Υ	υ	Ypsilon
Ϋ	ϋ	Ypsilon mat Treema
Ύ	ύ	betounten Ypsilon
	ΰ	betounten Ypsilon mat Treema
Φ	φ	Phi $\phi$ $\varphi$
Χ	χ	Chi
Ψ	ψ	Psi
Ω	ω	Omega
Ώ	ώ	betounten Omega
	;	griichescht Fragezeechen (kee Semikolon!)
	·	Kolon (griicheschen Héichpunkt)

Eng komplett Tabell vun alle polytonesche Schrëftzeeche fannt Dir am Artikel Polytonesch Orthographie.

Hebräesch

א	Aleph
ב	Beth
ג	Gimel
ד	Daleth
ה	He
ו	Waw
ז	Zajin
ח	Chet
ט	Tet
י	Jod
ך	Schluss-Kaph
כ	Kaph
ל	Lamed
ם	Schluss-Mem
מ	Mem
ן	Schluss-Nun
נ	Nun
ס	Samech
ע	Ajin
ף	Schluss-Pe
פ	Pe
ץ	Schluss-Tzade
צ	Tzade
ק	Koph
ר	Resch
ש	Sin / Schin
ת	Taw

Islännesch

Klenge Bustaw	Grousse Bustaw	Numm
ð	Ð	Eth (net ze verwiessele mam kroateschen D)
þ	Þ	Thorn
æ	Æ	A-E-Ligatur

Serbesch / Kroatesch / Bosnesch

Č	C mat Hatschek	č	c mat Hatschek
Ć	C mat Akut	ć	c mat Akut
Đ	D mat Querstrech (ka bei typograph. Problemer och duerch Dj ersat ginn) net ze verwiessle mam islänneschen Eth	đ	d mat Querstrech (ka bei typograph. Problemer och duerch dj ersat ginn)
Š	S mat Hatschek	š	s mat Hatschek
Ž	Z mat Hatschek	ž	z mat Hatschek

Lettesch

Ā	A mat Macron	ā	a mat Macron
Č	C mat Hatschek	č	c mat Hatschek
Ē	E mat Macron	ē	e mit Macron
Ģ	G mat Cedille	ģ	g mat Cedille
Ī	I mat Macron	ī	i mat Macron
Ķ	K mat Cedille	ķ	k mat Cedille
Ļ	L mat Cedille	ļ	l mat Cedille
Ņ	N mat Cedille	ņ	n mat Cedille
Š	S mat Hatschek	š	s mat Hatschek
Ū	U mat Macron	ū	u mat Macron
Ž	Z mat Hatschek	ž	z mat Hatschek

Litauesch

Ą	A mat Ogonek	ą	a mat Ogonek
Č	C mat Hatschek	č	c mat Hatschek
Ė	E mat Punkt	ė	e mat Punkt
Ę	E mat Ogonek	ę	e mat Ogonek
Į	I mat Ogonek	į	i mat Ogonek
Š	S mat Hatschek	š	s mat Hatschek
Ū	U mat Macron	ū	u mat Macron
Ų	U mat Ogonek	ų	u mat Ogonek
Ž	Z mat Hatschek	ž	z mat Hatschek

Lëtzebuergesch

Ä	A mat Treema	ä	a mat Treema
Ë	E mat Treema	ë	e mat Treema
É	E mat Akut	é	e mat Akut

Hollännesch

É	E mat Akut	é	e mat Akut
Ë	E mat Treema	ë	e mat Treema
Ï	I mat Treema	ï	i mat Treema
Ĳ	IJ-Ligatur	ĳ	ij-Ligatur
Ó	O mat Akut	ó	o mat Akut
Ÿ	Y mat Treema)	ÿ	y mat Treema)

Anmerkung: Heindso gëtt en Ÿ oder Y amplaz vum Ĳ geschriwwen, bzw. ÿ oder y amplaz ĳ, well en ĳ a ville Schreifschrëfte wéi en ÿ ausgesäit. Déi zwou Y-Varianten gëtt et an der hollännescher Sprooch eigentlech net, ausser a Friemwierder. Beim Feele vu béide Ligaturen Ĳ an ĳ kann IJ an ij dës ersetzen (awer net Ij!) wat virun allem am flammänneschen Deel vun der Belsch geschitt.

Polnesch

Ą	A mat Ogonek	ą	a mat Ogonek
Ć	C mat Akut	ć	c mat Akut
Ę	E mat Ogonek	ę	e mat Ogonek
Ł	L mat Stréch	ł	l mat Stréch
Ń	N mat Akut	ń	n mat Akut
Ó	O mat Akut	ó	o mat Akut
Ś	S mat Akut	ś	s mat Akut
Ź	Z mat Akut	ź	z mat Akut
Ż	Z mat Punkt	ż	z mat Punkt

Rumänesch

Z.	Bezeechnung	Z.	Bezeechnung
„	lénkst Uféierungszeechen	”	rietst Uféierungszeechen
«	lénkst Uféierungszeechen²	»	rietst Uféierungszeechen²
-	Bindestrich	–	Gedankestrich
Ă	A mat Breve	ă	a mat Breve
Â	A mat Zirkumflex	â	a mat Zirkumflex
Î	I mat Zirkumflex	î	i mat Zirkumflex
Ș	S mat Komma ënnen	ș	s mat Komma ënnen
Ț	T mat Komma ënnen	ț	t mat Komma ënnen

Bemierkung: Heefed fëtt amplaz vun de leschte véier Zeeche mat Kommata (fälschlecherweis) d'Versioun mat der Cedille benotzt (sou z. B. och op der rumänescher Wikipedia)

Z.	Bezeechnung	Z.	Bezeechnung
Ş	S mat Cedille	ş	s mat Cedille
Ţ	T mat Cedille	ţ	t mat Cedille

Dat läit wuel dodrunner, datt et bei der Versiou mat der Cedille manner Duerstellungsproblemer gëtt, well verschidden Zeechesätz d'Zeeche mat Kommata net hunn. Well sech d'Zeechen typographesch nëmmen e wéineg ënnerscheeden, schéngt d'Benotzung mat der Cedille ze vertrieden ze sinn, d'Nodeeler bei der Benotzung vu falschen (net Unicode-konformen) Zeechen z. B. fir d'Sich si méi schlëmm.

Slowakesch

Á	A mat dĺžeň	á	a mat dĺžeň
Ä	A mat Ëmlaut	ä	a mat Ëmlaut
Č	C mat mäkčeň	č	c mat mäkčeň
Ď	D mat mäkčeň	ď	d mat mäkčeň
É	E mat dĺžeň	é	e mat dĺžeň
Í	I mat dĺžeň	í	i mat dĺžeň
Ľ	L mat mäkčeň	ľ	l mat mäkčeň
Ĺ	L mat dĺžeň	ĺ	l mat dĺžeň
Ň	N mat mäkčeň	ň	n mat mäkčeň
Ó	O mat dĺžeň	ó	o mat dĺžeň
Ô	O mat Zirkumflex	ô	o mat Zirkumflex
Ŕ	R mat dĺžeň	ŕ	r mat dĺžeň
Š	S mat mäkčeň	š	s mat mäkčeň
Ť	T mat mäkčeň	ť	t mat mäkčeň
Ú	U mat dĺžeň	ú	u mat dĺžeň
Ý	Y mat dĺžeň	ý	y mat dĺžeň
Ž	Z mat mäkčeň	ž	z mat mäkčeň

Sloweenesch

Č	C mat Hatschek	č	c mat Hatschek
Š	S mat Hatschek	š	s mat Hatschek
Ž	Z mat Hatschek	ž	z mat Hatschek

Tschechesch

Á	A mat Akut	á	a mat Akut
Č	C mat Hatschek	č	c mat Hatschek
Ď	D mat Hatschek	ď	d mat Hatschek
É	E mat Akut	é	e mat Akut
Ě	E mat Hatschek; ni um Ufank vun engem Wuert	ě	e mat Hatschek; ni um Ufank vun engem Wuert
Í	I mat Akut	í	i mat Akut
Ň	N mat Hatschek	ň	n mat Hatschek
Ó	O mat Akut	ó	o mat Akut
Ř	R mat Hatschek	ř	r mat Hatschek
Š	S mat Hatschek	š	s mat Hatschek
Ť	T mat Hatschek	ť	t mat Hatschek
Ú	U mat Akut; nëmmen um Ufank vun engem Wuert *)	ú	u mat Akut; nëmmen um Ufank vun engem Wuert *)
Ů	U mat Krouzek; ni um Ufank vun engem Wuert	ů	u mat Krouzek; ni um Ufank vun engem Wuert
Ý	Y mat Akut	ý	y mat Akut
Ž	Z mat Hatschek	ž	z mat Hatschek
*)	Ausnahm: no Präfixen	a	bei zesummegesate Wierder

Turksproochen

Â	A mat Zirkumflex(ia)	â	a mat Zirkumflex(ia)
C	C ausgeschwat "dsch"	c	c ausgeschwat "dsch"
Ç	C mat Cedille(tsch)	ç	c mat Cedille(tsch)
Ə	Ä ausgeschwat (nëmmen azeri)	ə	ä ausgeschwat (nëmmen azeri)
Ğ	G mat Breve(laanggezunn)	ğ	g mat Breve(laanggezunn)
Î	I mat Zirkumflex(yı)	î	i mat Zirkumflex(yı)
İ	I mat Punkt	i	i
I	I	ı	i ouni Punkt
Ö	O mat Treema	ö	o mat Treema
Q	K ausgeschwat (nëmmen azeri)	q	k ausgeschwat (nëmmen azeri)
Ş	S mat Cedille(sch)	ş	s mat Cedille(sch)
Û	U mat Zirkumflex	û	u mat Zirkumflex
Ü	U mat Treema	ü	u mat Treema
X	H ausgeschwat (nëmmen azeri)	x	h ausgeschwat (nëmmen azeri)

Ungaresch

Á	A mat Akut	á	a mat Akut
É	E mat Akut	é	e mat Akut
Í	I mat Akut	í	i mat Akut
Ó	O mat Akut	ó	o mat Akut
Ö	O mat Ëmlaut	ö	o mat Ëmlaut
Ő	O mat Duebelakut	ő	o mat Duebelakut
Ú	U mat Akut	ú	u mat Akut
Ü	U mat Ëmlaut	ü	u mat Ëmlaut
Ű	U mat Duebelakut	ű	u mat Duebelakut

Tastaturdreiwer

Fir méiglechst vill vun den hei beschriwwene Sonnerzeechen direkt mat der Tastatur kënnen anzeginn, muss ënner Linux a BSD an der X11 Konfiguratiounsdatei d'Optioun nodeadkeys auskommentéiert ginn.

Fir Windows gëtt et de Keyboard Layout Creator vu Microsoft, fir verschidden Tastaturdreiwer z'erstellen. Soueen Dreiwer fir vill europäesch Sonnerzeeche gëtt et vun Darinka an Holger von Rauch [1].

Weiderhi gëtt et de Programm Keyman vun Tavultesoft (fräi fir den netkommerzielle Gebrauch) wou et och scho fäerdeg Tastaturdreiwer gëtt, zum Beispill den German Extended Unicode Keyboard vum Lukas Pietsch [2].