Grus (Stärebild)

De Krukert (laténgesch: Grus) ass e Stärebild um südleche Stärenhimmel.

Date vum Stärebild Krukert
Lëtzebuergeschen Numm	Krukert, Huergäns
Däitschen Numm	Kranich
Laténgeschen Numm	Grus
Laténgesche Geenitiv	Gruis
Lat. Ofkierzung	Gru
Rektaszensioun	21h 27m bis 23h 27m
Deklinatioun	-56° 23´ bis -36° 18´
Fläch	366 Quadratgrad
Siichtbar op Breedegraden	35° Nord bis 90° Süd
Observatiounszäitraum fir Mëtteleuropa	net ganz ze gesinn
Zuel vu Stäre mat Gréisst < 3^m	2
Hellste Stär, Gréisst	(a Gruis) Al Nair, 1,74^m
Meteorstréim
Nopeschstärebiller (vun Norden am Auerzäresënn)	Piscis Austrinus Microscopium Indus Tucana Phoenix Sculptor
Kaart vum Stärebild Krukert (Grus)

Beschreiwung

De Krukert huet ongeféier d'Form vun engem ëmgekéierten Y. Zwéi vu senge Stären, den α an den β Gruis, sinn opfälleg hell an hunn en däitleche Faarfkontrast. Den α Gruis liicht bloelzeg-wäiss, an de β Gruis liicht orange.

Am Hierscht ass vum Stärebild Krukert an eiser Géigend héchstens den nërdlechen Deel mam Stär γ Gruis ze gesinn. Komplett gesäit een d'Stärebild eréischt südlech vum 35. Breedegrad.

Geschicht

Fréier goufen d'Stären zum Stärebild Pisces Austrinus gezielt.

Enn vum 16. Joerhonnert hunn déi hollännesch Séifuerer an Entdecker Pieter Dirkszoon Keyser a Frederik de Houtman d'Stären als eegestännegt Stärebild beschriwwen, Den Reygher („de Reier“)^[1] oder Kranich. De Petrus Plancius an de Jodocus Hondius hu se 1598 resp. 1600 Phoenicopterus („Phönix“) genannt. De Johannes Bayer huet d'Stärebild dann ënner der aktueller Bezeechnung a senger Stärekaart vu 1603 iwwerholl.

Himmelsobjeten

Stären

B	Nimm oder aner Bezeechnungen	Gréisst	Lj	Spektralklass
α	Al Nair, Alnair	1,73^m	101	B7 IV
β		2,07^m	170	M5 III
γ	Al Dhanab, Aldhanab	3,01^m	203	B8 III
ε		3,49^m	80	A2 V
ι		3,88^m	150	K0 III
δ¹ Gru		3,97^m	150	G6 III
ζ		4,11^m
δ²		4,12^m	400	M4 III
θ		4,28^m
λ		4,47^m
μ¹		4,79^m
η		4,84^m
ρ		4,84^m
μ²		5,11^m
ξ		5,29^m
π		5,3^m	200	F2 + C
κ		5,37^m
ν		5,47^m
ο		5,53^m
φ		5,54^m
υ		5,62^m
τ³		5,72^m
σ²		5,85^m

Den α Gruis, den hellste Stär am Krukert, ass 101 Liichtjoer vun eis ewech. Den Numm Al Nair huet en arabeschen Urspronk a bedeit „deen Hellen“.

Den γ Gruis ass 203 Liichtjoer vun eiser Äerd ewech. Et ass e Stär, dee blo liicht, mat der Spektralklass B8. Den arabeschen Numm Al Dhanab bedeit „Schwanz“.

Duebelstären

Objet	Gréissten	Ofstand
π	5,6^m/6,6^m	261"

Déi ongeféier gläich hell Stären δ¹ an δ² Gruis gesi sech mat bloussem A, wéi een Duebelstäresystem un, well si nëmme 16,1 Bouminutten ausernee stinn. Et handelt sech awer nëmmen ëm een „opteschen Duebelstär“, deem seng Stäre vun der Äerd ausgesinn an enger Richtung leien. A Wierklechkeet leien d'Stären 150 a 450 Liichtjoer vun eis ewech.

Ee „richtegt“ physescht Duebelstäresystem, deem seng Komponente sech ëm een eenzege Schwéierpunkt dréien, ass den πGruis op enger Distanz vun 200 Lichtjoer. De System kann ee mat engem klengen Teleskop opléisen.