Helleg-Geescht-Klouschter (Stad Lëtzebuerg)

D'Helleg-Geescht-Klouschter ass e fréiert Fraeklouschter an der Stad, dat der Plaz wou et stoung, den Numm Helleg-Geescht-Plateau ginn huet.

Helleg-Geescht-Klouschter

Land	Lëtzebuerg
Gemeng	Lëtzebuerg
Plaz	Uewerstad
Statut	zerstéiert Gebai
Datum vum Bau	1234 (julianesch)
Ofgerappt oder zerstéiert	1770

Geschicht

D'Klouschter ass ëm 1234 vun enger Grupp Frae baussent der mëttelalterlecher Stad gegrënnt ginn. D'Fraen déi no de Reegele vum Maria-Magdalena-Boussuerden (lat. Ordo Sanctae Mariae Magdalenae de poenitentia) gelieft hunn, hu sech haaptsächlech ëm „gefalen“ Meedercher an arem Frae gekëmmert. D'Bezeechnung „Helleg-Geescht-Klouschter“ déi scho relativ fréi gebraucht gouf, schéngt op de Männeruerde mam selwechten Numm zeréckzegoen, deen 1204 zu Montpellier an d'Liewe geruff gouf a vun deem noweislech och Uerdensleit zu Lëtzebuerg waren. Den Numm vum Klouschter ass och nach bäibehale ginn nodeems d'Fraen 1256/57 d'Reegele vun de Klarisse vum 3. Uerden iwwerholl hunn. Vun deem Moment u war d'Klouschter och als Klarisseklouschter oder Franziskanerinneklouschter bekannt, mä och d'Bezeechnung Schuedbierg-Klouschter war geleefeg, als Referenz op de Joermaart deen 1340 vum Jang de Blannen um Plateau gegrënnt gouf an deen de Ursprong vun der haiteger Schueberfouer ass.

Wéinst senger strategescher Lag huet d'Klouschter fir d'Sécherheet vun der Stad a vun der Festung ëmmer nees missen ugepasst ginn. Sou gouf am 15. Joerhonnert eng Kapell ofgerappt fir eng grouss Rankmauer an e Wee ronderëm d'Klouschter kënnen ze bauen. Tëscht 1542 a 1559 sinn aus krichstechnesche Grënn och Deeler vum Haff an de Ställ fortkomm.

1673 gouf en Ënnerdaach fir Zaldoten am Klouschter ageriicht a kuerz duerno goufen nach aneren Zëmmere beschlagnaamt fir Wuechtraim anzeriichten. Well de Vauban d'Plaz vum Klouschter fir den Ausbau vu senge Befestegungsanlage gebraucht huet, hu 1690 déi 15 Nonnen déi nach am Klouschter gelieft hunn, missen an de Pafendaller Hospice civil plënneren.

An de Gebaier vum Klouschter konnte ronn 560 Zaldote logéieren, d'Kierch war an en Depot ëmfonctionéiert ginn an an de Ställ gouf e Spidol ageriicht.

Géint 1770 sollen d'Gebaier opgerappt gi sinn, ma bis 1795 waren nach Iwwerreschter ze gesinn.

D'Päerdsställ sinn eréischt fir de Bau vun der Cité judiciaire ewechgerappt ginn.

Ausgruewungen

Ier um Plateau mat den Aarbechte fir d'Cité judiciaire ugefaange gouf, sinn an de Joren 2001 an 2002 Ausgruewunge realiséiert ginn, bei deenen ënner enger 2 - 3,5 m décker Kusch Gestengsreschter vum fréiere Klouschter an der Kierch fräigeluecht konnte ginn. Et goufen ë. a. reng beschafft Kappsteng an awer och en Deel vun der Grafplack vum Gouverneur Claude de Neufchâtel fonnt, dee sengerzäit riets vum Chouer an enger Säitekapell begruewe gi war.

Mat den Ausgruewunge konnten och verschidde Bauphase vum Klouschter dokumentéiert ginn an et huet een nei Erkenntnesser iwwert d'Ëmgéigend vum Klouschter kritt, absënns wat d'Stadmauer ugeet.

Krypta

Am Summer 2022 hunn d'Aarbechten ugefaange fir d'Strukture vum Klouschter fräizeleeën, nodeems se 2002 mat 3.000 Meterkibb Sand gefëllt gi waren, fir se wärend dem Schantje vum Geriichtsgebai ze schützen. De Projet gëtt vum Institut national pour le patrimoine architectural (INPA) zesumme mam Institut national de recherches archéologiques (INRA) realiséiert.

An enger archeologescher Krypta soll de Public vun 2025 un d'Méiglechkeet kréien, d'Klouschteriwwerreschter ze besichen a méi iwwert déi klouschter- a festungsgeschichtlech Aspekter gewuer ze ginn.

Um Spaweck

Commons: Helleg-Geescht-Klouschter (Stad Lëtzebuerg) – Biller, Videoen oder Audiodateien

• Ein historischer Rückblick auf das Heilig-Geist Plateau, www.ffgl.lu, gekuckt den 12. November 2022
• Kulturerbe: In der archäologischen Krypta wird mit Präzision gebaggert, lessentiel.lu, 20. Juli 2022, gekuckt den 12. November 2022
• Crypte archéologique au Plateau du St. Esprit op inpa.public.lu, gekuckt den 10. November 2022
• Stater Krypta gëtt accessibel fir de Public op rtl.lu, gekuckt den 10. November 2022

Referenzen an Notten

• Quell wou net anescht uginn: Christiane Bis-Worch, Das verborgene Heilig-Geist-Kloster unter der Cité Judiciaire, ons stad, 126/2022, S. 15-18